VRAAG VAN DE MAAND - APRIL 2023

Ik wil een nieuwe werknemer aanwerven voor slechts 8 uur per week. Is dit mogelijk? Zo ja, zijn er speciale voorwaarden waaraan voldaan moet worden?

Volgens de algemene regel kan een werkgever geen werknemer aanwerven voor een tewerkstelling die minder dan 1/3de van de arbeidsduur van een voltijdse tewerkstelling bedraagt. Een werkgever kan in principe dus geen werknemer aanwerven voor slechts 8u per week. De wet legt immers minimale grenzen op voor wat betreft de prestaties van deeltijdse werknemers. Op dit principe bestaan evenwel uitzonderingen.  

  1. Principe: minimale wekelijkse arbeidsduur ten minste gelijk aan 1/3de van een voltijdse betrekking

Bij het aanwerven van een nieuwe werknemer zijn de meeste werkgevers zich ervan bewust dat er voor wat betreft de arbeidsduur maximale grenzen zijn die gerespecteerd moeten worden. Deze grenzen bedragen, behoudens wettelijk voorziene uitzonderingen, meer bepaald:

  • 9 uur per dag in een regime van 5 dagen per week ;
  • en 37,5 uur per week in de sector van het Notariaat of 38 uur per week in de meeste andere sectoren.

Echter weten werkgevers meestal niet dat de wet ook minimale grenzen (per week en per dag) oplegt voor deeltijdse werknemers. Overeenkomstig deze minimale wekelijkse grenzen mag de arbeidsduur van de deeltijdse werknemer, behoudens afwijkingen (zie punt 2), niet minder bedragen dan 1/3de van die van een voltijdse werknemer die in dezelfde categorie in de onderneming tewerkgesteld is.

Met andere woorden: indien de voltijdse arbeidsduur in uw onderneming gelijk is aan 37,5 uur per week, dient de wekelijke arbeidsduur minstens 12,5 uur te bedragen in uw onderneming. U kan dus in principe geen nieuwe werknemer in dienst nemen voor 8 uur per week.

Aangezien het om een dwingende bepaling gaat ten gunste van de werknemer, kunnen werkgever en werknemer er, behoudens op basis van de afwijkingen die voorzien zijn in een CAO of een koninklijk besluit (zie punt 2), niet van afwijken.

  1. Afwijkingen

Van bovengenoemd principe kan evenwel worden afgeweken, hetzij door het sluiten van een CAO (op het niveau van de sector of de onderneming), hetzij bij koninklijk besluit.

In deze vraag van de maand wordt slechts ingegaan op bepaalde afwijkingsmogelijkheden waarin het koninklijk besluit van 21 december 1992 voorziet.

Zo kan, overeenkomstig artikel 1, 3° van dit koninklijk besluit, een werknemer wiens arbeidsovereenkomst voldoet aan de volgende voorwaarden voor minder dan één derde van de wekelijkse arbeidsduur worden tewerkgesteld (zijnde, in principe, minder dan 12,5 uur in het notariaat):

  • de duur van de prestaties bedraagt minstens 4 uur per dag;
  • de arbeidsduur wordt gepresteerd volgens een vast uurrooster;
  • de overeenkomst bepaalt dat er geen bijkomende uren mogen worden gepresteerd, tenzij deze rechtstreeks volgen op het vastgestelde uurrooster of er onmiddellijk aan voorafgaan;
  • de overeenkomst bepaalt dat elke overschrijding van het uurrooster aanleiding geeft tot toekenning van overloon;
  • een kopie van de arbeidsovereenkomst wordt bezorgd aan de directie van het Toezicht op de Sociale Wetten van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg die bevoegd is voor de plaats waar de werknemer hoofdzakelijk tewerkgesteld is.

Indien aan de bovenvermelde voorwaarden is voldaan, kunt u uw nieuwe werknemer tewerkstellen voor slechts 8 uur per week.

Er bestaan ook andere uitzonderingen die geen bijzondere formaliteiten vereisen om van bovengenoemd principe af te wijken, namelijk:

  • studenten die via een studentenovereenkomst worden aangeworven en het jaarlijkse contingent niet overschrijden;
  • arbeiders die tewerkgesteld worden in een vast uurrooster en die uitsluitend tewerkgesteld worden voor het schoonmaken van de lokalen die door de werkgever voor beroepsdoeleinden worden gebruikt;
  • werknemers in gedeeltelijke werkhervatting na een arbeidsongeschiktheid en die beschikken over een akkoord van de arbeidsgeneesheer van de mutualiteit.
  1. In de praktijk

Wanneer u een nieuwe werknemer wenst aan te werven voor minder dan 1/3de van de wekelijkse arbeidsduur van de voltijdse werknemers of als u de arbeidsduur van één van uw werknemers in die zin wenst te wijzigen, moet met de werknemer een specifieke arbeidsovereenkomst of bijlage worden afgesloten.

Desgevallend nodigen wij u uit om contact op te nemen met onze juridische dienst via legal@ssn.be zodat zij u kunnen informeren over andere afwijkingen die mogelijks van toepassing kunnen zijn en/of u een geschikt modeldocument kunnen bezorgen.

By Solange Duriau
Legal Advisor